Kemal
Hakimiyet ve saltanat hiç kimse tarafından hiç kimseye, ilim icabıdır diye müzakereyle, münakaşa ile verilemez. Hakimiyet, saltanat kuvvetle, kudretle ve zorla alınır. Osmanoğulları zorla Türk Milletinin hakimiyet ve saltanatına vaziülyed olmuşlardı. Bu tasallutlarını altı asırdan beri idame eylemişlerdir. Şimdi de, Türk milleti bu mütecavizlerin hadlerini ihtar ederek, hakimiyet ve saltanatını isyan ederek kendi eline bilfiil almış bulunuyor. Bu bir emrivakidir. Mevzubahis olan, millete saltanatını, hakimiyetini bırakacak mıyız, bırakmayacak mıyız meselesi değildir. Mesele zaten emrivaki olmuş bir hakikati ifadeden ibarettir. Bu behemehal olacaktır. Burada içtima edenler Meclis ve herkes meseleyi tabii görürse, fikrimce muvafık olur. Aksi takdirde, yine hakikat usulü dairesinde ifade olunacaktır. Fakat ihtimal bazı kafalar kesilecektir.
M. Kemal Atatürk
Ref: Almaty Alone
Ataturk’un Cumhuriyeti resmen aciklanmasindan bir sene once ilan ettigi sozler bir bakima (gerci egemenlik milletindir maddesi 1921 anayasasina da girmistir – Hakimiyet bilâ kaydü şart milletindir). Lozan anlasmasinda Turkiye’yi kimin temsil edecegi tartismalari uzerine saltanatin da soz hakki olmasi gerektigini savunanlara soyledigi sozler. Artik diktatorlerin, sultanlarin degil halkin egemenligi var, bu tartisilacak, uzerinde muzakere edilecek bir sey degildir, demokrasi ve halkin kendini yonetmesi uzerine pazarlik yapilamaz diyor. Bu konusmadan sonra saltanat hilafetten ayriliyor ve sonra kaldiriliyor, zaten bu da hilafetin kaldirilmasi icin adilmis bir adim.
Mustafa Kemal bu konuşmayı tam olarak Saltanatın kaldırılması Mecliste görüşülürken yani 1922 yılının ekim ayı sonunda gerçekleştirmiştir. Ertesinde 1 kasım günü Saltanat (oybirliği ile) kaldırılmıştır. Ve işin magazinel boyutu “Fakat ihtimal bazı kafalar kesilecektir.” derken işaret parmağını boğazına götürmüştür. Mimikleri ile işin boyutunu ifade etmiştir. Kısacası “isteyene gider fark yapmaz” jargonunundadır
Yine Saltanatın kaldırılması sırasındaki konuşması bugün benim diyen din alimine taş çıkarttırır derecededir.