Poetry Slam

Bugün size “Poetry Slam” diye bir olaydan bahsedeceğim. Aranızdan bazılarınız okumuşsunuzdur belki bu kelimeleri ve kendi kendinize sormuşsunuzdur ”ulan bu Poetry Slam de ne?” diye. İşin içinde, dışında, ortasında, kenarında, köşesinde ve zaman zaman her tarafında birden bulunan birisi olarak size Poetry Slam denen olayın ne olduğunu açıklamayı kendime görev edinmiş bulunmaktayım. Zira son zamanlarda konu hakkında yoğunlaşan sorular da bu görev sevgisini itekledi, dürttü ve ”hadi hadi anlat artık” dedi, ben de ”iyi madem” diyerekten koyuldum yola.

Poetry Slam ilk defa Chicago’da Marc Smith tarafından düzenlenmiş olan eğlenceli, çeşitli yazarlar (Slammer) tarafından edebiyatın her türlü kategorisini okşayan ya da tam ortasından vuran, dinleyici ve aynı zamanda izleyicileri de onlara karar hakkı  tanıyarak olan bitenin içine katan, “stand-up”, tiyatro, monolog, komedi vs. karışımı birşeydir. Kısacası Poetry Slamdir işte.

Her katılımcının, yani “Slammer”ın, poetry slamden poetry slame göre değişen bazen 5, bazen 7 dakika kadar zamanı olur. Tanınan bu zaman içersinde slammer, kendi yazmış olduğu ve edebiyatın her kategorisini içermesinin serbest olduğu yazısını okur. Yazının kendisi tarafından yazılmış olması, yani çalıntı olmaması, yazısını izleyici ile paylaşırken herhangi bir özel kostüm giymemiş olması ve başka yardım araçları da kullanmaması ve kendisine verilen süreyi geçmemesi şarttır. Yani sahnede sadece slammerın kendisi ve slammerın yazısı olur. Sahnedeki, kendi yazısını ezbere biliyorsa eğer, kağıda bakmadan performansını sergilemesine izin vardır elbette.

Her türlü mimik ve yazının, ayrıca altını çizen vücut dilinin de kullanıldığı performanslar daha başarılıdırlar.

Her poety slame yaklaşık 8 ile 10 arası slammer katılır. Dört slammer ile de poetry slam yapılır ama mesela 10’dan fazlası dinleyiciyi yorar ve zamanla dikkatin dağılmasına yol açar ve millet slammerları dinlemez olur. Rahatsız edici bir durum söz konusu olur kısacası. Her slam yaklaşık 2 saat sürer.

”Peki iyi güzel de, bu olayın amacı ne, hatchipu?” dediğinizi duyar gibi oldum. Panik yok, onu da anlatacağım.

Şimdi bu slammerlar, yani yazarlar, yani sahnede performanslarını sergileyenler performanslarını verilen zaman içersinde sergiledikten sonra iş izleyiciye düşüyor. Nasıl mı? Şöyle:

İzleyici bu Slammerlar arasında bir birinci belirliyor. Bunu çeşitli yollarla yapamak mümkün. Mesela izleyiciler arasından poetry slami başından sonuna kadar izleyeceği kesin olan 5 kişi seçilir. Ellerine 1’den 10’a kadar puanların bulunduğu levhalar verilir. Bu seçilenler jüridir ve her slammer performansından sonra uygun gördükleri puanları havaya kaldırırlar. Poetry slamin moderatörü de, yani sunucusu (adına “Slam Master” deniliyor poetry slam ortamlarında) bu puanları kenara yazar, hesaplar ve sıralama yapar. En yüksek puanı alan slammer bir sonraki elemeye girer. Sonunda bir slammer kalır, o da birinci olandır zaten.

Şöyle düşünün: Sekiz slammer,  her biri 6 dakika sahnede performanslarını sergiliyor. Her birisinden sonra jüri puanı veriyor. Sonunda  en yüksek puan alan ilk dört slammer bir dahaki elemeye giriyor. Dört slammer yine  yazılarını sergiliyor. Yine her birisinin ardından seyirciden puanlar geliyor. Ve bir dahaki elemeye en yüksek puanı olan iki slammer giriyor. Bunlar da yine yazılarını okuyorlar ve birinci belirleniyor. Aşıkların atışmasi gibi bir olay aslında. Ya da hiphop’tan bildiğimiz battlelar.

Poetry slam olayı sagolsun, edebiyatı önceden cok sıkıcı bulan, kitap okumayı sevmeyen ve genel anlamda kültürel etkinliklerle uzaktan yakından alakası olmayan bir çok insan biraz edebiyat, biraz yazı, biraz fikir, biraz düşünce kapıyor.

Yazıların konuları güncel olayları kapsayabiliyor. Dünyayı, insanlığı ilgilendiren, sorunlara göz atan ama aynı zamanda günlük olayları da içeren yazılar da olabiliyor bunlar. Mesela çarşıya gidip poponuza uygun bir pantalon bulamayışınızdan tutun da, içinizde barındırdığınız derin aşkın yaralarını anlatan, A’dan Z’ye, her şey hakkında yazabilirsiniz. Bunu şairane bir şekilde, ya da rap tarzında, ya da ezbere, ya da komik ya da hüzünlü ya da ya da ya da…  Yani içinizdekileri her şekilde seyirciye aktarabilirsiniz. Her şey mümkün.

Almanya’da poetry slam olayı yaklaşık 10 senedir var.  Bu aralar çok gelişmekte ve daha da yaygınlaşmakta. Televizyonlarda görür olduk. Afrika’da bile poetry slam yapıldığı oluyormuş. Daha çok yeraltı kültürü diyebileceğimiz olay, yavaş yavaş yer yeryüzüne çıkmaya başladı.

Güzel ülkem Türkiye’de ise henüz poetry slam gibi bir etkinlik yapılmamakta. Oysa ki o kadar çok insan yazıyor. Poetry slam’e slammer olarak katılmak için yazar olmak da gerekmiyor ayrıca. Ev hanımı teyze bile katılır. Ya da köşedeki bakkal amca. Ya da yazılarını her hafta kendi özel blogunda yayınlayan üniversite genci. Herkese açık bir olay…

Şahsen hem slammer’ım, hem yaşadığım şehirdeki poetry slam’in slam master’ıyım. Yani slammerlar bana mail atıp kayıt oluyorlar, ben de poetry slam’ın yapıldığı akşam sahnede sunuculuğunu üstleniyorum. Ama başka şehirlerde yapılan poetry slamlere gidip sahnede performansımı sergiliyorum. Bu olayın Türkiye’de de başlatılmasının taraftarıyım. Çünkü güzel birşey… Yeterince anlattım zaten güzel yanlarını… Bundan neden mahrum kalasınız ki?

Eğer aranızda varsa bu olaya el atmak isteyen ya da sorusu olan, buyursun, sorsun, anlatırım, cevaplarım ve yardımcı olurum…

Ya aranızdan birileri başlatsın artık Türkiye’de şu poetry slam olayını ya da ben seneler sonra ülkeme temelli döndüğümde el atacağım bu olaya, ki bu çok geç olmuş olacak, ki dönmem de meçhul zaten, siz bilirsiniz yani…

Bu olay Türkiye’de gerçekleşene kadar ben burada yırtınmaya devam edeceğim.

İyi kalın.
Hoşçakalın.

Not: Bunlar da bir kaç Almanca Poetry Slam sitesi:
www.myslam.de
www.poetryslamimpapp.blogspot.com
www.slam2009.de