Bir metrobüs hikayesi

Detaylı bir araştırma yapmadım aslında, ama bu dalganın inşaatı 2006 Mayısında başlamıştı sanırım. Ve hedef olarak okulların açılacağı Eylül’2006 koyulmuştu. Sistem basit, E5’in tam ortasında iki yönden de birer şerit alarak izole bir yol oluşturulacak, buradan metrobus dediğimiz araçlar trafik derdi olmadan kendilerine ayrılan özel yoldan Küçükçekmece-Topkapı arası gezinip duracak. Sistem basit ama bunu yapmak pek kolay iş değil. Zira takdir edersiniz ki zaten perişan halde ki bir E5’i tam da ortasından ikiye bölmek çok ciddi bir maliyet ve gayret gerektiriyor.
Yanyolların genişletilmesi, daraltılması, orta şeritlerin hazırlanması, köprü yapılması gereken noktalar ve tıklım tıklım bir E5… Fikir güzel tabi, ama insanın aklına şu soru da gelmiyor değil. Madem siz bu kadar maliyeti ve zahmeti göze aldınız, E5’i tam da ortasından ayırarak 3’e böldünüz. Ee döşeseydiniz ya raylı sistem, hem daha ekonomik olurdu hem de daha çok yolcu taşınırdı. Konfor ve rahatlığa değinmiyorum bile. Zira İstanbul toplu taşımacılığını düşündüğümüz vakit, hiçbirimizin öyle bir beklentisi yok.

Neyse raylı sistemden öcü gibi korkan Türk insanı için şaşırılacak bir karar değil elbette. Başladık inşaata; haftalar aylar geçti, sonra bir baktık ki, Küçükçekmece’de bu metrobus denilen aygıtların dönebileceği bir alan yok, herhalde bu işin projesi için milyon dolar aldığını tahmin ettiğim firma “hımm bunu düşünememişsiz” dedi. Proje bu sebepten Avcılar’a kadar uzatıldı. Haftalar ve aylar geçiyordu ya hani, yetmedi, Eylül 2006’ya yetişmedi sistem.

Sonra “dur bakalım elbet biter bi ara” diye devam edildi inşaata, tabii bu sırada o güzergahta inşaat ve yol daralmasından kaynaklanan işkenceyi anlatmaya gerek yok sanıyorum. Zaten Avcılar-Topkapı hattındaki minibüsçülerin katliamı yetmezmiş gibi, bir de yollar daraldı, iş makineleri, iptal edilen yanyollar, şeritler filan derken milyonlarca dolar inşaat masrafının yanı sıra, milyonlarca dolar akaryakıtta havada uçtu gitti.

Sonra ne oldu, yeni hedef yine okulların açılacağı Eylül’2007 denildi, başladı canhıraş bir çalışma. Uzmanlar “yetişmez, mümkün değil, çok eksik var” dese de aldılar gazı belediyecilerimiz ve onların ihale alan dostları, akrabaları. Çalışmalar gece gündüz sürdü. Sonra da Kadir Topbaş çıktı dedi ki, hani yetişmez diyordunuz, yetiştirdik dedi. Lan dedik yetiştirdiler harbiden helal olsun.

Ama mazur görülecek küçük eksikler kaldı tabi. Misal metrobus çalışması okulların açılacağı güne yetişti ama ortada metrobus denilen araçlardan yoktu. Aman canım bu da eksiklik mi allasen? Sonra bu orta yolun şeritleri yoktu. Araçların dönebileceği bir alan yoktu. Sonra yolcuların bekleyebileceği duraklar yoktu ki aslında bu duraklara inilmesini sağlayacak merdivenler yoktu. Yani merdivenimsi bir şeyler vardı ama onlara merdiven diyebilecek bünye yoktu piyasada.

Ha nasıl aşıldı bu engeller peki? Metrobuslarımız gelmediği için normal körüklü otobüslerden koyuldu hatta. Bir de metrobus sanılsın da millet “nerde bu metrobusler lan?” demesin diye aynı onun renginde, uzay aracına benzeyen ama normal otobüsten görüntü dışında farkı olmayan metalik gri araçlar satın alındı. Hımm, sanmayın ki bunlar koyulunca sorun düzeldi. Nerde anasını satayım? Şimdi bu şerit yolun ortasında olduğundan dolayı sağ tarafta bekleyip otobüse binme şansın yok, zira duraklar da ortada. Ee ama otobüslerin kapıları sağda? Hımm, milyon dolarlık projenin sahibi amcalar bir deha örneği göstererek otobüsleri Londra misali ters şeritlerden götürme fikrini attılar ortaya. Dâhiyane… Ama burada da bazı pürüzler olmadı değil, misal Küçükçekmece’de iki tane çakma metrobus kaza yaptı bu sebepten dolayı. Aman canım, küçük bir aksilik büyütmeye gerek yok…

Haa bir de satın aldığımız metrobuslar gelmediği için Hollanda’dan gelen ve neden bilmem kiraladığımız bir tane metrobüs vardı ilk gün bu hatta. Görenler “vay a.k. bunca zaman bunu beklemişiz” diyerekten fotoğraflarını, videolarını çekip youtube’a filan koydular. Ama ömrü uzun olmadı bu metrobusumuzun de. Zira Topkapı’da bu aracın dönebileceği bir alan yoktu, peki napıyordu milyon dolarlık abiler bu sorun için? Onun da çözümü basitti aslında. Asıl olayı E5 trafiğine karışmadığı için hızlı bir ulaşım aracı olması olan metrobusları E5 trafiğine çıkardık. Topkapı’dan sonra metrobus trafiğe karıştı. Vatan Caddesi’nden dönerek tekrar metrobus hattına girdi seferlerini bu şekilde yaptı. Ama gereğinden fazla uzun bir araç olduğu için E5’e giriş ve çıkışlarında E5 trafiği kesildi. Böylece milyonlarca dolar verme sebebimiz olan trafiği rahatlatma fikri ilk günden yalan oldu. Şimdilerde bu “kiraladığımız”, yani günbegün para ödediğimiz metrobus yatıyor garajda, Hollandalı şoförü de boğazda rakı-balıkla, “nasıl kazıklamışız lan adamları” diyordur herhalde. Keyifle…

Kazıklamak demişken, bu metrobus dediğimiz araçların birçok özelliği var. Misal şoförsüz gidebiliyormuş, tekerlekleri yüksek dönüş yeteneğine sahip olduğundan dolayı yengeç hareketi filan yapabiliyormuş. Ama takdir edersiniz ki bu özellikler İstanbul trafiği için pek de kullanışlı özellikler değil. Ee ne kaldı geriye? Geriye kalan bizim bildiğimiz körüklü otobüsten bir körük fazla olması, haliyle normal körüklü otobüsün 1,5 katı civarında yolcu taşıması. Peki, normal körüklü otobüsler ne kadar? Mercedes’ler filan? 300 bin Euro olduğu söyleniyor. Makul bir rakam sayılır. Peki, bu metrobuslar ne kadar bilen var mı? 1 milyon 200 bin Euro. Yani 1.200.000 € Yani tam tamına 4 katı. Ee o zaman şu matematik problemi ile son verelim yazıya: Bir körüklü otobüs resmi kayıtlara göre yaklaşık 150 yolcu kapasiteli (Ha biz 300 kişi bineriz orası ayrı.) Metrobuslar de resmi kayıtlara göre 220 yolcu kapasiteli. (Ha biz 400’leriz onu, o ayrı) Yani 1 milyon 200 bin Euro ödeyerek 1 adet metrobus alırsak 220 yolcu taşıyoruz. Peki aynı paraya 4 tane körüklü alsak kaç yolcu taşırız? Bilene jelibon vericem…